Σακχαρώδης Διαβήτης

Προδιαβήτης: είναι μια κατάσταση κατά την οποία οι τιμές γλυκόζης αίματος ανευρίσκονται πάνω από το φυσιολογικό, αλλά όχι σε τέτοια επίπεδα που να τίθεται η διάγνωση του σακχαρώδη διαβήτη (Σ.Δ.).

Στον προδιαβήτη διαταράσσεται η ισορροπία μεταξύ σακχάρου αίματος και ινσουλίνης.

Διαβήτης (ασθένεια): ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μεταβολική ασθένεια η οποία χαρακτηρίζεται από αύξηση της συγκέντρωσης του σακχάρου στο αίμα (υπεργλυκαιμία) και διαταραχή του μεταβολισμού της γλυκόζης,

• ως αποτέλεσμα ελαττωμένης έκκρισης ινσουλίνης ,
• λόγω ελάττωσης της ευαισθησίας των κυττάρων του σώματος στην ινσουλίνη.

Οι κύριοι τύποι σακχαρώδους διαβήτη είναι ο διαβήτης τύπου 1, ο διαβήτης τύπου 2 και ο διαβήτης της κύησης.

Ο σακχαρώδης διαβήτης έχει χρόνια πορεία και μπορεί να προκαλέσει μια σειρά σοβαρών επιπλοκών όπως καρδιαγγειακή νόσο, χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, βλάβες του αμφιβληστροειδούς, βλάβες των νεύρων, στυτική δυσλειτουργία κ.ά.

Πρωτεύοντα ρόλο στη θεραπεία του σακχαρώδους διαβήτη παίζει η χορήγηση ινσουλίνης.

Σχετικά με τον τύπου Ι η συχνότητα είναι μικρή, η εμφάνισή του συνοδεύεται από πολύ έντονα συμπτώματα και γι’ αυτό η διάγνωσή του γίνεται γρήγορα μετά την έναρξή του. Παράγοντες κινδύνου για την εμφάνισή του είναι τόσο γενετικοί, όσο και περιβαλλοντικοί (ιοί, διατροφικά συστατικά κ.α.). Είναι σφάλμα να γίνεται προσυμπτωματικός έλεγχος, π.χ. με τη μέτρηση ειδικών αντισωμάτων κ.ά., με σκοπό την πρώιμη διάγνωση.

Για τον τύπο ΙΙ είναι επιτακτική η ανάγκη για την έγκαιρη διάγνωσή του. Αυτό γιατί ένα ποσοστό 30-50% των διαβητικών τύπου ΙΙ δεν γνωρίζουν ότι έχουν διαβήτη. Ο αδιάγνωστος διαβήτης είναι μία επείγουσα κατάσταση, καθώς περίπου το 50% των διαβητικών τύπου 2 παρουσιάζουν πολύ σοβαρές επιπλοκές όταν τεθεί η διάγνωση.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το 2006 οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη παγκοσμίως ξεπερνούν τα 170 εκατομμύρια, αριθμός που αναμένεται να διπλασιαστεί μέχρι το 2030 καθώς η συχνότητα της νόσου αυξάνει ραγδαία. Εκτιμάται ότι στην Ελλάδα το 5.9% του γενικού πληθυσμού πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη.

Ο διαβήτης είναι συχνότερος στον ανεπτυγμένο κόσμο (ιδιαίτερα ο διαβήτης τύπου 2) και φαίνεται ότι συνδέεται άμεσα με το λεγόμενο δυτικό τρόπο ζωής που περιλαμβάνει τη διαβίωση στα μεγάλα αστικά κέντρα, τον ανθυγιεινό τρόπο διατροφής και την καθιστική ζωή. Αποτελεί μια από τις κύριες αιτίες θανάτου παγκοσμίως.

Μερικές εργαστηριακές εξετάσεις, οι οποίες πληροφορούν κάθε εξεταζόμενο, στα πλαίσια προληπτικού ελέγχου, προδιαβήτη, σακχαρώδη διαβήτη είναι:

• Τιμές πρωινού σακχάρου (νηστεία 8 – 10 ώρες)
• Γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (Hba1c)
• Ινσουλίνη
• Ουρία κρεατινίνη
• Γενική εξέταση ούρων
• Μίκρο Αλβουμίνη ούρων 24 ωρών

Διάγνωση του προδιαβήτη:

• Τιμές πρωινού σακχάρου αίματος μεταξύ 100mg/dl και 125mg/dl.
  Αυτή η κατάσταση ονομάζεται «διαταραχή της γλυκόζης νηστείας».Φυσιολογικά οι πρωινές τιμές σακχάρου θα πρέπει να είναι κάτω από 100mg/dl, ενώ όταν ανευρίσκονται από 126mg/dl και πάνω, τότε έχουμε Σακχαρώδη Διαβήτη
• Καμπύλη σακχάρου και ινσουλίνης αίματος
• Γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (Hba1c)
• C-πεπτίδιο

Κυριάκος Κοτσυφάκης,
Βιολόγος, Διδάκτωρ Φαρμακευτικής Χημείας
Υπεύθυνος Βιοπαθολογικού Εργαστηρίου ΚοσμοΙατρικής.